Wat is een maligne melanoom?
Een maligne melanoom (kortweg: melanoom) is een kwaadaardige huidtumor. Hij wordt beschouwd als de meest agressieve vorm van huidkanker. Deze huidtumor ontwikkelt zich uit de pigmentcellen (melanocyten genaamd) die zich bevinden onderaan onze opperhuid (epidermis).
Wat zijn die pigmentcellen en waar bevinden ze zich ?
Onze huid bestaat uit 3 delen:
- opperhuid of epidermis
- onderhuid of dermis
- vetlaag of subcutis
De opperhuid zelf bestaat uit 5 cellagen (van het huidoppervlak naar de diepte):
- stratum corneum of hoornlaag
- stratum lucidum
- stratum granulosum
- stratum spinosum
- stratum basale of basale cellaag
Het is in deze laatste, de basale cellaag, dat zich de pigmentcellen of melanocyten bevinden. Het zijn de pigmentcellen die via de creatie van pigment onze huid een bepaalde kleur geven. Het is net dat pigment (melanine) dat onze huid beschermt tegen de schadelijke stralen van de zon: het fungeert als een natuurlijke filter. Onder invloed van zonlicht neemt de hoeveelheid pigment toe en zien we dat de huid een iets donkere kleur gaat aannemen (het bruinen). Op zich is dit bruiningsproces niks anders dan een noodzakelijke bescherming tegen een teveel aan UV-zonlicht. Door een teveel aan UV-zonlicht kunnen deze pigmentcellen zodanig beschadigd worden dat ze veranderen in kwaadaardige kankercellen. Kankercellen hebben als specifieke eigenschap de mogelijkheid om zich oneindig te blijven delen. Op die manier ontstaat dan een huidtumor of melanoom.
Hoe maligne melanoom herkennen?
Kenmerken van een verdacht pigmentletsel: de ABCDE – regel !
Asymmetry
Border
onregelmatige boord (gekarteld, landkaartvormig)
Color
variabele pigmentatie: verschillende kleuren in een complex, wanordelijk patroon (tinten bruin, rood, grijs, wit, blauw, roos, zwart)
Diameter
> 6 mm
Evolution
om het even welke verandering in een pigmentvlek
Andere kenmerken waarbij de pigmentvlek best wordt nagekeken door de dermatoloog zijn:
- Pijn, jeuk of een branderig gevoel.
- Groter worden van de pigmentvlek(ken).
- Ontstaan van welving in het letsel.
- Schilfering, korstvorming, bloeding, verzwering of ulceratie.
- Ontstaan van een rode of witte boord rond het letsel.
- Week en fragiel worden van het letsel.
Hoe zal de dermatoloog een maligne melanoma herkennen ?
Naast zijn/haar geoefend en ervaren klinisch oog, waarbij de dermatoloog eveneens rekening zal houden met de ABCDE-regel, zal hij/zij de pigmentvlek ook bekijken door middel van een dermatoscoop. Dit is een klein apparaat te vergelijken met een vergrootglas, waarmee pigmentvlekken veel beter geanalyseerd kunnen worden dan door louter te kijken met het blote oog.
Herken zelf een melanoom via de gratis app Skin Vision
Via de gratis app SkinVision kunnen foto’s gemaakt worden van moedervlekken of andere vreemde plekjes op hun huid. Het programma analyseert die vervolgens en geeft een oranje of rode waarschuwing als sprake lijkt van huidkanker. Als dat zo is, kan de foto direct met een arts worden gedeeld. De app helpt de gebruiker ook mogelijke verdachte groei op te sporen door de gemaakte foto’s op te slaan en in de gaten te houden of er in de loop van de tijd veranderingen optreden.
Uit het onderzoek blijkt dat SkinVision naast het herkennen van melanomen – de meest levensbedreigende vorm van huidkanker – ook ruim 80 procent van andere soorten van huidkanker met zekerheid weet te herkennen en in 95 procent met grote waarschijnlijkheid. De app is gratis te downloaden voor iPhone in de Appstore en voor Samsung in Google Play.
(bron: https://www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/1014-catharina-ziekenhuis-doet-baanbrekend-onderzoek-naar-huidkanker-app.html verschenen op : 13/06/2015 4 )
Preventie
Veilig zonnen:
- Ken je huidtype
- Gebruik een zonnebeschermingscrème met hoge beschermingsfactor
- Vermijd zon op het middaguur tussen 11u en 15u
- Bescherm ook je ogen met een aangepaste zonnebril
- Bescherm je ook tijdens de wintermaanden
