Acné vulgaris, de medische term voor jeugdpuistjes, is wellicht één van de meest frequent voorkomende huidaandoeningen waarvoor vooral pubers, een wondermiddeltje komen vragen.
Wat is acne vulgaris?
Acne vulgaris is de meest voorkomende vorm van acne bij tieners.
Aan de basis ligt het toeslibben van haarzakjes door overmatig hoeveelheden talg.
Haarzakjes raken verstopt met talg, resten van huidschilfers, talg- en haarklierresten. Verstopte haarzakjes herkennen we als de zwarte puntjes (comedonen).
In de puberteit, als de talgproductie op gang komt, koloniseert de bacterie P. acnes in de haarzakjes waardoor allerlei ontstekingsreacties ontstaan. Het haarzakje raakt beschadigd en de inhoud van het haarzakje komt in de omliggende weefsels terecht. Hierdoor ontstaan de typische papels (harde rode pukken) en pustels (zachte puistjes met etter) .
Waar zien we de meeste acné-letsels?
Acneletsels komen voornamelijk voor waar de talgklieren het meest aanwezig zijn:
het gelaat, de borst, de schouders en de bovenrug.
Mogelijke oorzaken?
- Veranderingen in de hormoonhuishouding: dit is één van de redenen waarom acne veelal voorkomt tijdens de puberteit.
- (Vochtige)Warmte. De toename van acne in de tropen is toe te schrijven aan vochtige warmte.
Bij de meeste patiënten met acne verbeteren de letsels na blootstelling aan de zon, voornamelijk als de letsels gelokaliseerd zijn op de rug en de borst. Bij 20% van de patiënten treft men echter een verergering aan van de acne. Dit zou vooral worden uitgelokt door een vochtige warmte. - Het is niet aangetoond dat voeding een rol speelt.
Het is niet bewezen dat de totale calorie-inname en het type van voedsel (bv. chocolade) een rol spelen als oorzakelijke factor voor acne. - Lokale irritatie of wrijving door bijvoorbeeld scheren of vioolspelen.
- Cosmetica: Veel make-up producten bevatten vetten en kunnen de vorming van comedonen bevorderen. Gebruik weinig en bij voorkeur producten op waterbasis en ga nooit slapen met schmink op het gelaat
Wat kan je zelf doen?
1. Een goede behandeling start altijd met een goede reiniging!
- Gebruik dermatologische zepen (dit zijn zepen zonder zeep) met zuurtegraad van 5 of lager.
- Spoel grondig na en dep de huid droog met een schone handdoek.
- Gebruik maximaal 1 tot 2 x per week een scrub om de dode huidcellen te verwijderen.
2. De verdere behandeling richt zich op de overmatige talgproductie, de verhoorning van de huid en de kolonisatie door de bacterie P. acnes:
- 1 tot 2 x per week een reinigend masker aanbrengen om overtollig talg te verwijderen en de poriën te zuiveren.
- Gebruik dagelijks een hydraterende crème.Een vette huid moet inderdaad niet gevoed worden, maar wel gehydrateerd. Een vette huid kan ‘trekken’ wegens een gebrek aan hydratatie.
- Soms helpt het gebruik van een peelingcrème op basis van glycolzuur,tretinoïne (vitamine A zuur), benzoylperoxide of fruitzuur.
- Gebruik een zonnebeschermingscrème.
De zon droogt de acnepuistjes uit. Je ziet snel een verbetering weliswaar, maar de zon verdikt de huid ook en belet dat de puistjes naar buiten komen. Het gevolg is dat ze met vertraging verschijnen, maar dan allemaal tegelijk!Het inschatten van de effectiviteit kan pas na enkele weken correct gebruik.
Don’ts
- Knijp puistjes niet zelf uit en probeer krabben te vermijden. Dit kan immers leiden tot meer ontstekingen en/of acnelittekens.
- Je huid wassen met heet water en een reinigingsmiddel met een te hoge zuurgraad gebruiken
- Je huid stevig droogmaken. Scrub de huid ook maximaal twee keer per week.
- Sterk ontvettende huidverzorgingsproducten (zoals producten op basis van alcohol) te gebruiken.
Raadpleging bij de arts is aangewezen
- Als acne zou afkomstig zijn van geneesmiddelengebruik.
Sommige geneesmiddelen geven aanleiding tot acné-letsels.- corticosteroïden: voornamelijk bij langdurig gebruik.
- anticonceptiepil: afhankelijk van de bestanddelen geven sommige anticonceptiepillen aanleiding tot acné.
- Anti-epileptica: in het bijzonder Diphantoïne.
- Vitamine B12
- antikankergeneesmiddelen
- transplantatiegeneesmiddelen
- Na voldoende lang gebruik van zelfzorgproducten zonder effectiviteit.
- Bij vrouwen ouder dan 30 jaar.
- Bij peuters en kleuters.
