Ijzer

IJzer, de belangrijkste grondstof van onze rode bloedlichaampjes.
Het komt tussenbeide in de samenstelling van hemoglobine van de rode bloedcellen. Het is eveneens betrokken bij heel wat enzymreacties die nodig zijn bij de ademhaling van de cellen in ons lichaam.
Bij een ijzertekort voel je je futloos, sneller moe na een inspanning en je hebt minder weerstand tegen infecties.

Wanneer spreken we van een ijzertekort?

Er zijn geen drempelwaarden om het tekort te bepalen. Na bloedafname kan de arts het ferritinegehalte bepalen, de indicator voor het ijzergehalte in het lichaam. Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat in het serum.
Voedingssupplementen worden aanbevolen als dit gehalte lager is dan  50 ng/ml.

Wat Popeye nog niet wist…

Ijzer komt onder verschillende vormen voor in de natuur: tweewaardig Fe2+ en driewaardig Fe3+.

De eerst vorm wordt goed door het lichaam opgenomen en vinden we terug in vlees en vis.
De driewaardige vorm, die we terugvinden in groenten (granen, peulvruchten, fruit, groenten en zuivelproducten) moet eerst omgezet worden alvorens ze door het lichaam kan opgenomen worden. Plantaardige voedingsmiddelen bevatten bovendien vaak oxalaten, fytaten en polyfenolen. Deze natuurlijke stoffen gaan in de darm een verbinding aan met ijzer waardoor het ijzer niet meer kan worden opgenomen en het lichaam als dusdanig weer verlaat.
Dit verklaart onder andere het misverstand dat spinazie een goede ijzerbron is. Als je er een voedingsmiddelentabel op naslaat, zal je merken dat spinazie inderdaad relatief veel ijzer bevat. Vanwege het hoge gehalte aan oxalaten wordt er echter maar zeer weinig effectief van opgenomen.

Ijzersupplementen, maar voor wie?

• Voor zwangere vrouwen en voornamelijk in 3de trimester van de zwangerschap.
• Bij jonge meisjes en vrouwen die veel bloed verliezen tijdens de menstruatie.
• Bij sporters, om de behoeften te compenseren.
• Bij mensen die weinig eten en vegetariërs. Gezien dierlijke producten voor een groot deel van de ijzeraanvoer zorgen, vraagt een vegetarische voeding extra aandacht inzake ijzer.
• Bij een aangetoond ijzertekort.

Ijzersterke tips

• Vitamine C vergemakkelijkt de opname van ijzer uit de voeding.
• Melk en melkproducten belemmeren daarentegen de opname van ijzer.

Wisselwerking met andere geneesmiddelen

laat 2 uren ruimte tussen inname van een ijzersupplement en geneesmiddelen hieronder aangegeven

• maagzuurremmers
• antibiotica
• protonpompinhibitoren (pantoprazole, omeprazole, esomeprazole)
• bifosfonaten
• Niet-cortisone ontstekingsremmende geneesmiddelen zoals diclofenac, ibuprofen, ea
• cholesterolverlagende geneesmiddelen
• levodopa

Mogelijke bijwerkingen van ijzersupplementen

IJzersupplementen kleuren de stoelgang donker.
IJzersupplementen werken constiperend. Zorg voor extra beweging, drink voldoende water en eet vezelrijke voeding.