Lactose-intolerantie

Lactose-intolerantie

Lactose-intolerantie

Lactose-intolerantie zijn spijsverteringsproblemen veroorzaakt door slechte opname van lactose.

Lactose (melksuiker) is een koolhydraat (een suiker) en een van de belangrijkste bestanddelen van melk.
Een liter koemelk bevat 40 tot 50 g lactose. Elke molecule lactose bestaat uit twee basiselementen of suikers, glucose en galactose.
Het lactose wordt in de darm gesplitst in 2 elementen, glucose en galactose. De splitsing gebeurt door het enzym lactase dat in de dunne darm geproduceerd wordt en in het slijmvlies van de darm voorkomt. Maar soms vermindert de lactaseproductie of stopt ze helemaal. Bij een lactasetekort komt de lactose in zijn geheel, dus onveranderd, in de dikke darm terecht. Daar zullen bacteriën de stof verteren wat het evenwicht in de darmflora zal verstoren. Er wordt dan van malabsorptie van lactose gesproken.

Er bestaan 3 vormen van lactose intolerantie

  • Aangeboren vorm:
    extreem zeldzame erfelijke (autosomaal recessief) vorm van lactose-intolerantie.
    Vanaf de geboorte wordt geen of bijna geen lactase aangemaakt en wordt dus ook geen moedermelk verdragen en krijgt het kind diarree. Deze vorm van lactose-intolerantie blijft levenslang bestaan.
  • Primaire lactose-intolerantie:
    enkele jaren na de geboorte neemt de lactase activiteit af en ontwikkelt zich een meestal gedeeltelijke of volledige vorm van lactose intolerantie. Echter slechts vanaf minder dan 50% van de lactase activiteit treden er symptomen op.
  • Secundaire lactose-intolerantie:
    als gevolg van een darmziekte (virale gastro-enteritis, coeliakie, Giardia infectie, bestraling) is de darmwand niet meer in staat voldoende lactase aan te maken. Deze vorm kan tijdelijk of definitief zijn.

Hoe wordt de diagnose van lactose-intolerantie gesteld?

Lactose-intolerantie kan objectief gemeten worden met een ademtest in het ziekenhuis. Eerst wordt de hoeveelheid waterstof in de uitgeademde lucht een eerste keer gemeten. Normaal ligt dat dicht bij nul. Na inname van een grote hoeveelheid lactose wordt de test om het half uur herhaald en dat gedurende twee uur. Bij zogeheten malabsorptie zal de hoeveelheid uitgeademde waterstof op het moment dat de lactose de dikke darm bereikt enkele tientallen keren hoger zijn.

Veelal beperkt de arts zich tot een proefbehandeling met een lactose-arm dieet.

Is lactose-intolerantie te behandelen?

Een voedingssupplement op basis van lactase, kan dat tekort compenseren. Het kan een hulpmiddel zijn op restaurant of bij vrienden om een maaltijd beter te verteren. Als het net voor de maaltijd genomen wordt, bereikt het de darmen op hetzelfde moment als de melkproducten en worden die daardoor geabsorbeerd zoals het hoort.

Sommige voedingssupplementen  brengen exogene lactase, gewonnen uit gist (Aspergillus oryzae) aan. Deze lactase splitst lactose tot glucose en galactose en vermijdt zo de ongemakken te wijten aan het niet verteren van lactose.
Lactose-OK®, Lactose-OK forte instant® 

Thuis of in het dagelijks leven is het beter te kiezen voor een lactose-vrije voeding verrijkt met Calcium.

Symptomen op welbepaalde tijdstippen

Voor mensen met lactose-intolerantie wordt de vertering van melk pas een probleem als de lactose (melksuiker) in de dunne darm komt. Daar wordt de melk niet in twee stoffen gesplitst, maar blijft ze ongedeeld en komt ze dus intact in de dikke darm terecht. Op dat moment, zo’n anderhalf tot twee uur na de melkinname, treden de spijsverteringsproblemen op.

  • Eerst een opgeblazen gevoel, het gevoel alsof het eten niet verteerd is, winderigheid.
  • Daarna buikpijn.
  • En enkele uren later tot slot begint de diarree.

Is Lactose-intolerantie een allergie?

Lactose-intolerantie is iets anders dan koemelkallergie, een van de meest voorkomende allergieën.
Bij een allergie zet een allergeen (bvb melk) het afweersysteem in werking. Zelfs de geringste hoeveelheid allergeen  kan tot een levensbedreigende toestand leiden. Dit is niet het geval bij een intolerantie.

In welke voedingsmiddelen vinden we lactose terug?

Lactose komt niet alleen voor in melk en melkproducten, maar ook vaak als goedkope vulstof bij kant-en-klaargerechten, bouillonblokjes, brood, broodjes, eierkoeken, koekjes, worst enz, en in dranken als rivella en taksi.
In sommige orale geneesmiddelen wordt lactose als hulpstof gebruikt. Vermeld steeds aan je apotheker dat je lactose-intolerant bent. De apotheker gebruikt dan een andere vulstof voor gelulen.

Voedingsmiddelen met minder dan 1g/100g lactose g/100g
Boter 0,1-1
Camembert 0 (tot >1)
Feta (45+) 0,5
Harde kazen 0-0,1
Pure chocolade (>75% cacao) 0-0,5
Voedingsmiddelen met tussen de 1g/100g en 5g/100g lactose g/100g
Karnemelk 4-5
Kwark (20% vet) 2,7-3,7
Melk (geit) 4,2
Melk (koe) 4,6-4,8
Yoghurt 3,2-4,5
Voedingsmiddelen met meer dan 5g/100g lactose g/100g
Melkchocolade 9,5
Melkpoeder (mager) 50
Roomijs 6-7
Smeerkaas (45+) 6,3
Weipoeder 72,8

 

Spreek erover met je huisarts en je huisapotheker!